Ömərin Uhud müharibəsində döyüşdən qaçması (Təfsir ər-Razi)

Fəxr ər-Razi özünün “Məfatihul-Ğeyb” (“Təfsir ər-Razi”) təfsirində demişdir:

قال القفال: والذي تدل عليه الأخبار في الجملة أن نفرا منهم تولوا وأبعدوا، فمنهم من دخل المدينة، ومنهم من ذهب إلى سائر الجوانب، وأما الأكثرون فإنهم نزلوا عند الجبل واجتمعوا هناك.
ومن المنهزمين عمر، إلا أنه لم يكن في أوائل المنهزمين ولم يبعد، بل ثبت على الجبل إلى أن صعد النبي صلى الله عليه وسلم، ومنهم أيضا عثمان انهزم مع رجلين من الأنصار يقال لهما سعد وعقبة، انهزموا حتى بلغوا موضعا بعيدا ثم رجعوا بعد ثلاثة أيام، فقال لهم النبي صلى الله عليه وسلم
«لقد ذهبتم فيها عريضة»

Qəffal demişdir: “Rəvayətlər ümumilikdə buna dəlalət edir ki, bir dəstə səhabə döyüşdən üz çevirib (döyüş meydanından) uzaqlaşmışlar. Onlardan bəziləri Mədinəyə daxil olmuş, bəziləri isə başqa yerlərə getmişlər. Əksəriyyətə gəlincə isə onlar dağın yanına getmiş, orada toplanmışlar. Döyüşdən qaçanlardan biri də Ömərdir. Lakin o, ilk qaçan şəxslərdən olmamışdır və uzağa getməmişdir. Əksinə, dağa (getmiş) və Peyğəmbər (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) dağa çıxanadək orada qalmışdır. Həmçinin, Osman ənsardan olan Səd və Üqbə adlı iki şəxs ilə birlikdə döyüşdən qaçmışdır. Onlar döyüşdən qaçmış və çox uzaq bir yerə getmişlər. Sonra üç gündən sonra geri dönmüşlər. Bu zaman Peyğəmbər (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) onlara belə demişdir: “Çox uzağa getdiniz!”

 

Fotoşəkil: Fəxr ər-Razi, Məfatihul-ğeyb, c.9, səh.52; Darul-fikr, Beyrut, 1401/1981

В этом разделе