Əhməd b. Hənbəl "Musnəd" kitabında yazır:
حدثنا عبد الله حدثني أبي ثنا يحيى بن حماد ثنا أبو عوانة ثنا أبو بلج ثنا عمرو بن ميمون قال : إني لجالس إلى بن عباس إذ أتاه تسعة رهط فقالوا يا أبا عباس أما ان تقوم معنا واما أن تخلونا هؤلاء قال فقال بن عباس بل أقوم معكم قال وهو يومئذ صحيح قبل أن يعمى قال فابتدءوا فتحدثوا فلا ندري ما قالوا قال فجاء ينفض ثوبه ويقول أف وتف وقعوا في رجل له عشر وقعوا في رجل قال له النبي صلى الله عليه و سلم لأبعثن رجلا لا يخزيه الله أبدا يحب الله ورسوله قال فاستشرف لها من استشرف قال أين علي قالوا هو في الرحل يطحن قال وما كان أحدكم ليطحن قال فجاء وهو أرمد لا يكاد يبصر قال فنفث في عينيه ثم هز الراية ثلاثا فأعطاها إياه فجاء بصفية بنت حيي قال ثم بعث فلانا بسورة التوبة فبعث عليا خلفه فأخذها منه قال لا يذهب بها الا رجل مني وأنا منه قال وقال لبني عمه أيكم يواليني في الدنيا والآخرة قال وعلي معه جالس فأبوا فقال علي أنا أواليك في الدنيا والآخرة قال أنت وليي في الدنيا والآخرة قال فتركه ثم أقبل على رجل منهم فقال أيكم يواليني في الدنيا والآخرة فأبوا قال فقال علي أنا أواليك في الدنيا والآخرة فقال أنت وليي في الدنيا والآخرة قال وكان أول من أسلم من الناس بعد خديجة قال وأخذ رسول الله صلى الله عليه و سلم ثوبه فوضعه على علي وفاطمة وحسن وحسين فقال إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا قال وشري على نفسه لبس ثوب النبي صلى الله عليه و سلم ثم نام مكانه قال وكان المشركون يرمون رسول الله صلى الله عليه و سلم فجاء أبو بكر وعلي نائم قال وأبو بكر يحسب أنه نبي الله قال فقال يا نبي الله قال فقال له علي ان نبي الله صلى الله عليه و سلم قد انطلق نحو بئر ميمون فأدركه قال فانطلق أبو بكر فدخل معه الغار قال وجعل علي يرمى بالحجارة كما كان يرمى نبي الله وهو يتضور قد لف رأسه في الثوب لا يخرجه حتى أصبح ثم كشف عن رأسه فقالوا انك للئيم كان صاحبك نراميه فلا يتضور وأنت تتضور وقد استنكرنا ذلك قال وخرج بالناس في غزوة تبوك قال فقال له علي أخرج معك قال فقال له نبي الله لا فبكى علي فقال له أما ترضى أن تكون منى بمنزلة هارون من موسى الا أنك لست بنبي انه لا ينبغي أن أذهب الا وأنت خليفتي قال وقال له رسول الله أنت وليي في كل مؤمن بعدي وقال سدوا أبواب المسجد غير باب علي فقال فيدخل المسجد جنبا وهو طريقه ليس له طريق غيره قال وقال من كنت مولاه فإن مولاه علي قال وأخبرنا الله عز و جل في القرآن انه قد رضي عنهم عن أصحاب الشجرة فعلم ما في قلوبهم هل حدثنا انه سخط عليهم بعد قال وقال نبي الله صلى الله عليه و سلم لعمر حين قال ائذن لي فلأضرب عنقه قال أو كنت فاعلا وما يدريك لعل الله قد اطلع إلى أهل بدر فقال اعملوا ما شئتم
Abdullah dedi: mənə atam rəvayət etdi: bizə Yəhya b. Həmmad rəvayət etdi: bizə Əbu Avanə rəvayət etdi, bizə Əbu Bəlc rəvayət etdi: bizə Əmr b. Məymunə rəvayət etdi və dedi: Bir dəfə İbn Abbasın yanında oturmuşdum, gördüm doqquz nəfər onun yanına gəlib dedilər: “Ey İbn Abbas, ya bizimlə gəl, ya da ətrafını xəlvət et ki, sənə sözümüz vardır.” İbn Abbas dedi: “Sizinlə gəlirəm.” İbn Abbas o vaxt hələ sağlam idi və görmək qabiliyyətini itirməmişdi. Onlar kənara çəkildilər və söhbətə başladılar. Ancaq nə barədə danışdıqlarını bilmədik. Nəhayət, İbn Abbas paltarını çırpa-çırpa gəlib dedi: Tuf (ar olsun), elə adamın dalınca pis danışırlar ki, başqalarında olmayan on fəzilətə malikdir, elə adamın dalınca pis danışırlar ki, Peyğəmbər (s) onun haqqında buyurmuşdur: “Mən (Xeybəri fəth etmək üçün) elə bir kəsi göndərəcəyəm ki, Allah onu heç vaxt aciz etməmişdir və o, Allahı və onun Rəsulunu sevir.” Bu zaman hamı (bayrağın ona verilməsi təmənnası ilə) ona tərəf boylandı. (Rəsulullah) buyurdu: “Əli haradadır?” Dedilər: “Dəyirmanda un üyüdür.” (Rəsulullah) dedi: “Məgər sizlərdən biri un üyüdə bilməzdi?” (Ravi) dedi: “Əli gəldi, onun gözləri ağrıyırdı və çətinliklə görürdü. Rəsulullah ağız suyundan onun gözlərinə sürtdü. Sonra bayrağı üç dəfə yellətdi və ona həvalə etdi. Əli (düşmən üzərində qələbə çaldı və) Səfiyyə binti Huyeyi əsir alaraq qayıtdı.
(İbn Abbas) dedi: Peyğəmbər bir nəfəri “Tövbə” surəsini (məkkəli müşriklərə çatdırmaq üçün) göndərdi, lakin, sonra Əlini onun ardınca yolladı və dedi: Bu surəni elə şəxs aparmalıdır ki, o məndəndir və mən ondanam.
(İbn Abbas) dedi: Peyğəmbər əmisi uşaqlarına dedi: “Sizlərdən kim bu dünyada və axirətdə mənim vəlim olar?” Onlar qəbul etmədilər. Əli qalxdı və dedi: “Mən bu dünyada və axirətdə sənin vəlin olaram.” Peyğəmbər (s) buyurdu: “Sən bu dünyada və axirətdə mənim vəlim olacaqsan.” Sonra yenə üzünü onlara tutub dedi: “Sizlərdən kim bu dünyada və axirətdə mənim vəlim olar?” Onlar yenə imtina etdilər. Əli qalxdı və dedi: “Mən bu dünyada və axirətdə sənin vəlin olaram.” Peyğəmbər (s) buyurdu: “Sən bu dünyada və axirətdə mənim vəlim olacaqsan.”
(İbn Abbas) dedi: “O, insanlar içərisində Xədicədən sonra İslamı qəbul edən ilk şəxsdir.”
(İbn Abbas) dedi: “Peyğəmbər əbasını Əli, Fatimə, Həsən və Hüseynin (ə) üstünə salıb dedi: Allah sizdən çirkinliyi yox etmək və sizi pak-pakizə etməyi iradə etmişdir.”
(İbn Abbas) dedi: “Əli öz canından keçərək Peyğəmbərin (s) libasını geyinib onun yatağına uzandı. Müşriklər Rəsulullahı (s) daşlayırdılar. Bu zaman Əbu Bəkr gəldi. Əli (sanki) yatmış idi. Əbu Bəkr onun Rəsulullah (s) olduğunu güman edib onun səslədi. Əli dedi: “Rəsulullah Məymunə quyusuna tərəf yola düşdü. Özünü ona çatdır.” Əbu Bəkr bunu eşidən kimi yola düşdü və (Peyğəmbərə çatıb) onunla birlikdə mağaraya girdi.” (İbn Abbas ardınca) dedi: “Əli Allahın Peyğəmbəri kimi daşqalağa məruz qalır və ağrıdan qıvrılırdı. O, başını libasının altında salıb sübhə qədər üstünü açmadı. Sonra (sübh açıldıqda) libası üstündən götürdü. (Müşriklər onu görüb): “Həqiqətən sən pis adamsan. Dostunu daşa basırdıq, o heç qıvrılmırdı, ancaq sən qıvrılırdın. Bu bizim xoşumuza gəlmədi.” – dedilər.”
(İbn Abbas) dedi: Peyğəmbər (s) camaatla “Təbuk” döyüşünə gedərkən Əli ona dedi: “Mən də səninlə gəlim?” (Rəsulullah) ona: “Xeyr”, - deyə cavab verdi. Əli (kədərlənərək) ağladı. (Peyğəmbər) buyurdu: “Məgər sən mənə olan nisbətinin Harunun Musaya olan nisbəti kimi olmasına razı deyilsən? Lakin, bir fərqlə ki, sən peyğəmbər deyilsən. Mənə rəva deyil ki, səni özümə xəlifə elan etmədən gedim. ”
(İbn Abbas) dedi: (Peyğəmbər) buyurdu: “Sən məndən sonra bütün möminlərin vəlisisən.”
(İbn Abbas) dedi: (Peyğəmbər) Əlinin evinin qapısından başqa məscidin (içinə açılan) bütün qapıları bağlatdırdı. (Əli) məscidə cünub halda daxil olurdu. Onun (öz evinə girib-çıxması üçün) başqa yolu yox idi.”
(İbn Abbas) dedi: “(Peyğəmbər) buyurdu: “Mən hər kimin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlasıdır.”
(Peyğəmbər) buyurdu: “Böyük və qüdrətli Allah bizə Quranda xəbər vermişdir ki, O, ağac altında beyət edənlərdən razı oldu. (Allah) onun ürəklərində olanı bildi. Bundan sonra onlara qəzəbləndiyini söyləmişdir?”
“Ömər: “Mənə izn ver onun (Bədr döyüşündə iştirak edən Hatib adlı şəxsin) boynunu vurum”, dedikdə Rəsulullah s) dedi: “Tutaq ki, sən bunu etdin, nə bilirsən, bəlkə Allah Bədr camaatına nəzər yetirmiş (və onlara): “Nə istəyirsiniz edin” – buyurmuşdur?
Əhməd b. Hənbəl, əl-Musnəd, c.1, s.330-331, №3052; Dar İhyaut-Turasil-Ərəbi, Beyrut, 1414/1993
Onlayn mənbə 1: islamweb, 1/330-331, №3052
Onlayn mənbə 2: hadith.al-islam.com, 1/330-331, №3052
Şeyx Əhməd Şakir hədisin sənədinin "səhih" olduğunu bildirmişdir.
Fotoşəkil: Əhməd b. Hənbəl, əl-Musnəd, c.3, s.331-333, №3062; Darul-Hədis, Qahirə, 1416/1995; təhqiq: Əhməd Şakir
Kitabı yükləmək üçün: ÜNVAN