Allah-Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَ أُوْلُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُم مَّعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورً
“Peyğəmbər möminlərə onların özlərindən daha yaxındır. Zövcələri isə onların analarıdır. Qohumlar Allahın kitabında bir-birlərinə möminlərdən və mühacirlərdən daha yaxındır. Dostlarınıza yaxşılıq etmək isə istisnadır. Bunlar Allahın kitabında yazılmışdır”. (Əhzab surəsi, 6)
İndi isə bu ayədə keçən “Zövcələri isə onların analarıdır” - sözünün izahı barədə Əhli-Sünnə mənbəsinə müraciət edirik.
(وأزواجه أمهاتهم) في حرمة نكاحهن فلا يحل لأحد التزوج بواحدة منهن كما لا يحل التزوج بالأم وهذه الامومة تعود إلى حرمة نكاحهن لا غير لأنه لم يثبت شيء من أحكام الامومة بين المؤمنين وبينهن سوى هذه الواحدة ألا ترى أنه لا يحل رؤيتهن ولا يرثن المؤمنين ولا يرثونهن ولهذا قال الشافعي رضي الله عنه : وأزواجه أمهاتهم في معنى دون معنى وهو أنهن محرمات على التأبيد وما كن محارم في الخلوة والمسافرة وهذا معنى ما روى مسروق عن عائشة رضي الله عنها أن امرأة قالت لها : يا أمه فقالت: لست لك بأم إنما أنا أم رجالكم فبان بهذا أن معنى هذه الأمومة تحريم نكاحهن فقط
“Zövcələri isə onların analarıdır” ayəsi onlarla evlənməyin haram olması haqqındadır. Heç kimin onların biri ilə evlənməyi halal deyil, ana ilə evlənməyin halal olmaması kimi. Bu analıq yalnız onlarla nikah etməyin haram olması mənasındadır və bundan qeyrisi deyil. Çünki möminlər və onlar (zövcələr) arasında analıq hökmlərindən tək bundan başqa bir şey sabit olmayıb. Məgər görmürsən ki, onlara baxmaq haramdır, onlar möminlərdən irs aparmazlar və möminlər də onlardan irs aparmazlar? Buna görə Şafei deyib: “Zövcələri isə onların analarıdır” sözü yalnız bir mənadadır ki, onlar (zövcələr) həmişəlik (möminlərə) haramdır və onlar təklikdə və ya səfərdə məhrəm deyillər. Məsruq Aişədən rəvayət edir ki, bir qadın ona dedi: “Ey ana”. (Aişə) dedi: “Mən sənin anan deyiləm, lakin mən sizin kişilərinizin anasıyam”. Beləliklə aydın olur ki, bu analığın mənası yalnız onlarla nikah etməyin haram olmasıdır”.
Əhli-Sünnə mənbəsi:
Vahidi Nisaburi "əl-Vəsit fi təfsiril Quranil-Məcid", cild 3, səhifə 459
Çap: Darul Kitəbul-İlmiyyə, Beyrut.
- Demək bu ayə hər hansı bir üstün fəzilətə, təqvaya, imana və cənnət əhli olmağa dəlalət etmir. Ayənin mənası da yalnız bundan ibarətdir ki, onlarla evlənmək haramdır.
