Ömər ibn əl-Xəttab və Nisa surəsinin 20-ci ayəsi

İbn Kəsir "Təfsir əl-Quran əl-Əzim", cild 2, səhifə 243-244:

قال الحافظ أبو يعلى : حدثنا أبو خيثمة ، حدثنا : يعقوب بن إبراهيم ، حدثنا : أبي ، عن إبن إسحق ، حدثني : محمد بن عبد الرحمن ، عن خالد بن سعيد ، عن الشعبي ، عن مسروق قال : ركب عمر بن الخطاب منبر رسول الله (ص) ثم قال : أيها الناس ما إكثاركم في صداق النساء وقد كان رسول الله (ص) وأصحابه والصدقات فيما بينهم أربعمائة درهم فما دون ذلك ولو كان الإكثار في ذلك تقوى عند الله أو كرامة لم تسبقوهم إليها فلا عرفن ما زاد رجل في صداق إمرأة على أربعمائة درهم ، قال : ثم نزل فإعترضته إمرأة من قريش فقالت : يا أمير المؤمنين نهيت الناس أن يزيدوا في مهر النساء على أربعمائة درهم ؟ ، قال : نعم ، فقالت : أما سمعت ما إنزل الله في القرآن ؟ ، قال : وأي ذلك ؟ ، فقالت : أما سمعت الله يقول : وآتيتم إحداهن قنطاراً ، الآية ، قال : فقال : اللهم غفراً كل الناس أفقه من عمر ، ثم رجع فركب المنبر فقال : أيها الناس إني كنت نهيتكم أن تزيدوا النساء في صدقاتهن على أربعمائة درهم فمن شاء أن يعطي من ماله : ما أحب قال أبو يعلى : وأظنه قال : فمن طابت نفسه فليفعل ، إسناده جيد قوي.

Hafiz Əbu Yəla dedi: bizə Əbu Xeysəmə nəql edib (dedi): bizə Yaqub ibn İbrahim nəql edib dedi: bizə atam, İbn İshaqdan nəql edib dedi: bizə Muhəmməd ibn Əbdür-Rəhman, əl-Mucalid ibn Səiddən, o əş-Şabidən, o da Məsruqdan nəql edib dedi:

"Ömər ibn əl-Xəttab Allah Rəsulunun (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) minbərinə çıxdı və dedi: "Ey camaat, qadınların mehriyyələrini niyə belə çox edirsiniz? Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) və səhabələri arasında mehriyyə dörd yüz dirhəm və ondan aşağısı olurdu. Əgər bu məsələdə (miqdarı) artırmaq Allah yanında təqva və ya kəramət sayılsaydı, sizdən qabaq onlar bunu edərdilər. (Bundan sonra) bir kişinin qadının mehriyyəsini dörd yüz dirhəmdən artıq etməsini bilməyim (eşitməyim)!" Məsruq deyir: "Sonra minbərdən endi. Bu zaman Qureyşdən olan bir qadın ona etiraz edib dedi: "Ey möminlərin əmiri, camaata qadağan etdin ki, xanımlarının mehriyyələrini dördyüz dirhəmdən artıq etməsinlər?" Dedi: "Bəli." Qadın dedi: "Məgər Allahın Quranda nazil etdiyi (ayəni) eşitməmisən?" Ömər dedi: “"Nədir o?" Dedi: "Məgər eşitməmisən ki, Allah deyir: "Onlardan birinə yığın-yığın mal vermiş olsanız da..." (Nisa surəsi, 20)" Ömər dedi: "İlahi, bağışla! Bütün camaat Ömərdən daha biliklidir!"1 Sonra qayıdıb  minbərə çıxdı və dedi: "Ey camaat, mən sizə qadağan etmişdim ki, qadınların mehriyyələrini dörd yüz dirhəmdən artıq etməyəsiniz. (Lakin indi deyirəm ki) kim istəsə öz malından dilədiyi qədərini verə bilər." Əbu Yəla deyir: Elə zənn edirəm ki, belə deyib: "Kimin könlü razı olsa, etsin." (İbn Kəsir deyir:) "Sənədi çox yaxşı və güclüdür."


1 Şəriət hökmlərində Ömərdən daha biliklidir.

 

Fotoşəkil: İbn Kəsir, Təfsir əl-Quran əl-Əzim, c.2, s.243-244; Dar Teybə, ər-Riyad, Səudiyyə Ərəbistanı, 1420/1999; təhqiq: Sami ibn Muhəmməd əs-Səlamə

В этом разделе