Ömər ibn əl-Xəttab Peyğəmbəri (s.ə.a) münafiqə namaz qılmaqdan çəkindirir

Buxari öz "Səhih"ində nəql edir:

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ، عَنْ أَبِي أُسَامَةَ، عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ ـ رضى الله عنهما ـ قَالَ لَمَّا تُوُفِّيَ عَبْدُ اللَّهِ جَاءَ ابْنُهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَسَأَلَهُ أَنْ يُعْطِيَهُ قَمِيصَهُ يُكَفِّنُ فِيهِ أَبَاهُ فَأَعْطَاهُ، ثُمَّ سَأَلَهُ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَيْهِ، فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِيُصَلِّيَ فَقَامَ عُمَرُ فَأَخَذَ بِثَوْبِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ تُصَلِّي عَلَيْهِ وَقَدْ نَهَاكَ رَبُّكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَيْهِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " إِنَّمَا خَيَّرَنِي اللَّهُ فَقَالَ {اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً} وَسَأَزِيدُهُ عَلَى السَّبْعِينَ ". قَالَ إِنَّهُ مُنَافِقٌ. قَالَ فَصَلَّى عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَأَنْزَلَ اللَّهُ {وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَى قَبْرِهِ}.


Ubeyd ibn İsmayıl bizə Əbi Usamədən, o da Ubeydullahdan, o da Nafedən, o da İbn Ömərdən (r.a) onun belə dediyini rəvayət etdi: “Abdullah (ibn Ubeyy ibn Səlul) öldükdə oğlu Abdullah ibn Abdullah Allah Rəsulunun (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) yanına gələrək ondan köynəyini ona verməsini istədi ki, atasını bu köynəkdə kəfənləsin. Allah Rəsulu köynəyi verdi. Sonra o istədi ki, Peyğəmbər onun atasına namaz qılsın. Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) namaz qılmaq üçün qalxdı. Bu zaman Ömər qalxıb Allah Rəsulunun (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) paltarından yapışdı və dedi: “Ey Allahın Rəsulu, Rəbbin sənə ona namaz qılmağı qadağan etdiyi halda sən ona namaz qılırsan?!” Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) buyurdu: “Allah məni ixtiyar qarşısında qoymuşdur:
“Onlar (münafiqlər) üçün istər bağışlanma dilə, istər diləmə; onlar üçün yetmiş dəfə bağışlanma diləsən də...” (Tövbə surəsi, 80). Mən yetmiş dəfədən daha artıq sayda (istiğfar) dilyəcəyəm.” Ömər dedi: “O, münafiqdir.”

Ravi deyir: Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) ona namaz qıldı. Bu zaman Allah bu ayəni nazil etdi: “Onlardan (münafiqlərdən) ölən heç bir kəsə heç vaxt namaz qılma, qəbrinin başında durma” (Tövbə surəsi, 84).

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ، حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ عُقَيْلٍ،. وَقَالَ غَيْرُهُ حَدَّثَنِي اللَّيْثُ، حَدَّثَنِي عُقَيْلٌ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، قَالَ أَخْبَرَنِي عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ ـ رضى الله عنه ـ أَنَّهُ قَالَ لَمَّا مَاتَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أُبَىٍّ ابْنُ سَلُولَ دُعِيَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِيُصَلِّيَ عَلَيْهِ فَلَمَّا قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَثَبْتُ إِلَيْهِ، فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَتُصَلِّي عَلَى ابْنِ أُبَىٍّ وَقَدْ قَالَ يَوْمَ كَذَا كَذَا وَكَذَا قَالَ أُعَدِّدُ عَلَيْهِ قَوْلَهُ، فَتَبَسَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَقَالَ " أَخِّرْ عَنِّي يَا عُمَرُ ". فَلَمَّا أَكْثَرْتُ عَلَيْهِ قَالَ " إِنِّي خُيِّرْتُ فَاخْتَرْتُ، لَوْ أَعْلَمُ أَنِّي إِنْ زِدْتُ عَلَى السَّبْعِينَ يُغْفَرْ لَهُ لَزِدْتُ عَلَيْهَا ". قَالَ فَصَلَّى عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ثُمَّ انْصَرَفَ فَلَمْ يَمْكُثْ إِلاَّ يَسِيرًا حَتَّى نَزَلَتِ الآيَتَانِ مِنْ بَرَاءَةَ {وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا} إِلَى قَوْلِهِ {وَهُمْ فَاسِقُونَ} قَالَ فَعَجِبْتُ بَعْدُ مِنْ جُرْأَتِي عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَاللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ.


Bizə Yəhay ibn Bukeyr rəvayət etdi (və dedi): əl-Leys bizə Uqbədən; və digərləri dedilər: mənə əl-Leys rəvayət etdi (və dedi): Uqeyl mənə İbn Şihabdan rəvayət edərək dedi: Ubeydullah ibn Abdullah mənə İbn Abbasdan, o da Ömər ibn əl-Xəttabdan (r.a) onun belə dediyini rəvayət etdi: “Abdullah ibn Ubeyy ibn Səlul öldüyündə Allah Rəsulundan (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) ona namaz qılması istənildi. Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) (namaz qılmaq üçün) ayağa qalxdıqda mən özümü onun qabağına atıb dedim: “Ey Allahın Rəsulu, Ubeyin oğluna namaz qılırsan? O ki filan gündə filan-filan sözləri demişdi.” Onun sözlərini Peyğəmbər üçün təkrar etdim. Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) təbəssüm edib dedi: “Uzaq dur məndən, ey Ömər!” Elə ki, mən çox israr etdim, dedi: “Mənə seçim imkanı verilib, mənə də seçmişəm. Əgər bilsəm ki, yetmiş dəfədən artıq bağışlanma diləsəm o bağışlanacaq, bunu edəcəyəm.”

Ömər deyir: Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) ona namaz qıldı və getdi. Az keçmişdi ki, “Bəraət” (surəsinin) iki ayəsi nazil oldu: “Onlardan (münafiqlərdən) ölən heç bir kəsə heç vaxt namaz qılma, qəbrinin başında durma... və fasiq olaraq öldülər” (Tövbə surəsi, 84). Sonralar mən Allah Rəsuluna qarşı etdiyim bu cürətdən heyrətə düşdüm. Allah və Onun Rəsulu daha yaxşı bilir.

حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْمُنْذِرِ، حَدَّثَنَا أَنَسُ بْنُ عِيَاضٍ، عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ ـ رضى الله عنهما ـ أَنَّهُ قَالَ لَمَّا تُوُفِّيَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أُبَىٍّ جَاءَ ابْنُهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَأَعْطَاهُ قَمِيصَهُ وَأَمَرَهُ أَنْ يُكَفِّنَهُ فِيهِ ثُمَّ قَامَ يُصَلِّي عَلَيْهِ، فَأَخَذَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ بِثَوْبِهِ فَقَالَ تُصَلِّي عَلَيْهِ وَهْوَ مُنَافِقٌ وَقَدْ نَهَاكَ اللَّهُ أَنْ تَسْتَغْفِرَ لَهُمْ. قَالَ " إِنَّمَا خَيَّرَنِي اللَّهُ أَوْ أَخْبَرَنِي فَقَالَ {اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ} فَقَالَ سَأَزِيدُهُ عَلَى سَبْعِينَ ". قَالَ فَصَلَّى عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَصَلَّيْنَا مَعَهُ ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْهِ {وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَى قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ}


Mənə İbrahim ibn əl-Munzir rəvayət etdi (və dedi): Ənəs ibn İyaz bizə Ubeydullahdan, o da Nafedən, o da İbn Ömərdən (r.a) onun belə dediyini rəvayət etdi: “Abdullah ibn Ubeyy öldükdə oğlu Abdullah ibn Abdullah Allah Rəsulunun (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) yanına gəldi. Peyğəmbər öz köynəyini ona verib ona əmr etdi ki, atasını bu köynəkdə kəfənləsin. Sonra ona namaz qılmaq üçün ayağa qalxdı. Ömər ibn əl-Xəttab onun paltarından yapışıb dedi: “Sən ona namaz qılırsan, halbuki, o, münafiqdir və Allah sənə münafiqlər üçün bağışlanma diləməyi qadağan edib!” Peyğəmbər dedi: “Allah məni ixtiyar qarşısında qoymuşdur – və ya: Allah mənə xəbər vermişdir ki – :
“Onlar üçün istər bağışlanma dilə, istər diləmə; onlar üçün yetmiş dəfə bağışlanma diləsən də Allah onları bağışlamayacaq.” (Tövbə surəsi, 80). Sonra dedi: “Mən yetmiş dəfədən artıq bağışlanma diləyəcəyəm.”

İbn Ömər deyir: Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi [və alihi] və səlləm) ona namaz qıldı və biz də onunla birlikdə namaz qıldıq. Sonra Allah ona bu ayəni nazil etdi: “Onlardan ölən heç bir kəsə heç vaxt namaz qılma, qəbrinin başında durma. Çünki onlar Allahı, Onun Peyğəmbərini dandılar və fasiq olaraq öldülər” (Tövbə surəsi, 84).

 

Fotoşəkil: Muhəmməd ibn İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Kitab ət-Təfsir", Bab: "Tövbə surəsinin təfsiri", səh.891, hədis 4670, 4671 və 4672; Beyt əl-Əfkar əd-Dəvliyyə lil-Nəşr, ər-Riyad, Səudiyyə Ərəbistanı, 1419/1998; təhqiq: Əbu Suheyb əl-Kərmi