Şeyx əs-Səduq “Uyunu Əxbar ər-Rza (əleyhis-səlam)” kitabında o Həzrətdən (əleyhis-səlam) nəqlən yazır:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدَانِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ صَالِحٍ الْهَرَوِيِّ قَالَ سَمِعْتُ دِعْبِلَ بْنَ عَلِيٍّ الْخُزَاعِيَّ يَقُولُ لَمَّا أَنْشَدْتُ مَوْلَايَ الرِّضَا عليه السلام قَصِيدَتِيَ الَّتِي أَوَّلُهَا
مَدَارِسُ آيَاتٍ خَلَتْ مِنْ تِلَاوَةٍ*****وَ مَنْزِلُ وَحْيٍ مُقْفِرُ الْعَرَصَاتِ
فَلَمَّا انْتَهَيْتُ إِلَى قَوْلِي:
خُرُوجُ إِمَامٍ لَا مَحَالَةَ خَارِجٌ *****يَقُومُ عَلَى اسْمِ اللَّهِ والْبَرَكَاتِ
يُمَيِّزُ فِينَا كُلَّ حَقٍّ وبَاطِلٍ*****وَ يُجْزِي عَلَى النَّعْمَاءِ والنَّقِمَاتِ
بَكَى الرِّضَا عليه السلام بُكَاءً شَدِيداً ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَيَّ فَقَالَ لِي يَا خُزَاعِيُّ نَطَقَ رُوحُ الْقُدُسِ عَلَى لِسَانِكَ بِهَذَيْنِ الْبَيْتَيْنِ فَهَلْ تَدْرِي مَنْ هَذَا الْإِمَامُ ومَتَى يَقُومُ فَقُلْتُ لَا يَا سَيِّدِي إِلَّا أَنِّي سَمِعْتُ بِخُرُوجِ إِمَامٍ مِنْكُمْ يُطَهِّرُ الْأَرْضَ مِنَ الْفَسَادِ ويَمْلَؤُهَا عَدْلًا.
فَقَالَ يَا دِعْبِلُ الْإِمَامُ بَعْدِي مُحَمَّدٌ ابْنِي وبَعْدَ مُحَمَّدٍ ابْنُهُ عَلِيٌّ وبَعْدَ عَلِيٍّ ابْنُهُ الْحَسَنُ وبَعْدَ الْحَسَنِ ابْنُهُ الْحُجَّةُ الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ فِي غَيْبَتِهِ الْمُطَاعُ فِي ظُهُورِهِ لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ فَيَمْلَأَهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وظُلْماً وأَمَّا مَتَى فَإِخْبَارٌ عَنِ الْوَقْتِ
وَلَقَدْ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِيٍّ عليهم السلام أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله قِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وآله مَتَى يَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ؟ فَقَالَ مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ «لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ والْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً». (الأعراف/187).
Əhməd ibn Ziyad ibn Cəfər əl-Həmədani (Allah ondan razı olsun) bizə hədis söylədi və dedi: Əli ibn İbrahim ibn Haşim atasından, o da Əbdüs-Səlam ibn Saleh əl-Hərəvidən bizə hədis söylədi və dedi: Dibi ibn Əli əl-Xuzayinin belə dediyini eşitdim: mövlam Rza (əleyhis-səlam) üçün bir qəsidə oxudum:
Ayələrin açıqlanıb təfsir edildiyi yer boş qalıb indi
Vəhyin nazil olduğu yer isə susuz bir çöl kimi qurudu
Şeirin
İmam Zühur edəcək, bu zühur qaçılmazdır,
Allahın adı və bərəkətləri ilə zühur edəcək.
Aramızda hər batili haqqdan ayıracaq.
Yaxşı və pis əməl sahiblərinə öz layiq olduqlarını verəcək.
hissəsinə yetişərkən İmam (əleyhis-səlam) bərk ağladı. Sonra başını qaldırıb mənə baxdı və buyurdu: “Ey Xuzayi, Ruhul-Qudus sənin dilinlə bu iki beyti oxudu. Heç bilirsənmi ki, bu imam kimdir və nə vaxt qiyam edəcək?” Dedi: “Xeyr, lakin bu qədər bilirəm ki, sizin nəslinizdən olan bir imam yer üzünü fəsaddan təmizləyəcək, onu ədalətlə dolduracaq.”
İmam (əleyhis-səlam) buyurdu: Ey Dibil, məndən sonra imam oğlum Məhəmməd, ondan sonra onun oğlu Əli, ondan sonra onun oğlu Həsən, ondan sonra isə onun oğlu Hüccət əl-Qaim əl-Müntəzərdir (ə.f). İman əhli onun qeybəti dövründən Həzrətin (ə.f) intizarını çəkəcək, zühur edəndən sonra isə ona itaət edəcəklər. Əgər dünyanın ömrünə bir gün qalsa belə, Allah o günü o qədər uzadar ki, İmam (ə.f) zühur etsin, dünyanı zülmlə dolduğu kimi ədalətlə doldursun. Lakin nə zaman zühur edəcək? Heç kim o vaxtı təyin edə bilməz.
Atam Musa ibn Cəfər öz atasından, o da öz atalarından, o da Əli ibn Əbu Talibdən (əleyhis-səlam) nəql edirlər ki, Peyğəmbərdən (səllallahu əleyhi və alihi) soruşdular: “Sizin nəslinizdən olan Həzrət Qaim (ə.f) nə zaman zühur edəcək?” Həzrət (s) buyurdu: “Onun gəlməsi Qiyamət gününün gəlməsi kimidir.” Allah Təala Quranda buyurur:
(Ya Rəsulum!) Səndən saat (qiyamət günü) haqqında onun nə vaxt qopacağını soruşurlar? De: “O ancaq Rəbbimə məlumdur. (Qiyamətin) qopacağı vaxtı Allahdan başqa heç kəs bilə bilməz. Göylərdə və yerdə (Allahdan qeyri) bir kimsənin onu bilməsi çətindir. O sizlərə ancaq qəflətən gələr!” Sən onun haqqında bir şey bilirsənmiş kimi onlar (səndən) israrla soruşarlar. De: “O ancaq Allah dərgahında məlumdur, lakin insanların əksəriyyəti (bunu) bilməz!” (əl-Əraf, 187)
Şeyx əs-Səduq, Uyunu əxbar ər-Rza, c. 2, s. 265-266, Nəşr edən: Muəssisə əl-Ələmi lil-mətbuat, Beyrut, 1404 h.q/1984 m; Şeyx Hüseyn Ələminin təhqiqi ilə
Onlayn mənbə 1: aqaed.com
Onlayn mənbə 2: mezan.net
Fotoşəkil: Şeyx əs-Səduq, Uyunu əxbar ər-Rza, c. 2, s. 296-297, Nəşr edən: İntişarat Şərif ər-Rza, Qum
İmamın (əleyhis-səlam) bu rəvayəti Həzrət Mehdiyə (əccəlallahu-fərəcəh) qədər olan imaməti, həmçinin onun qeybət və zühurunu və digər hadisələri sabit edir.
RƏVAYƏTİN SƏNƏDİNİN ARAŞDIRILMASI
1. Əhməd ibn Ziyad ibn Cəfər Həmədani
Rəvayətin sənədində olan birinci ravi Şeyx əs-Səduqun ustadı olan Əhməd ibn Ziyad əl-Həmədanidir. Şeyx Səduq öz ustadı barəsində deyir:
وكان رجلا ثقة دينا فاضلا رحمة الله عليه ورضوانه.
O, siqə, dindar və fəzilətli şəxslərdən idi. Allah ona rəhmət eləsin və ondan razı olsun!
Şeyx əs-Səduq,Kəmal əd-din və təmam ən-nemə, səhifə 369 (onlayn link)
2. Əli ibn İbrahim ibn Haşim
Nəcaşi onun barəsində deyir:
علي بن إبراهيم أبو الحسن القمي ثقة في الحديث ثبت معتمد صحيح المذهب
Əli ibn İbrahim Əbül-Həsən əl-Qummi hədis nəql etməkdə siqə, sabitqədəm, etimadlı və düzgün məzhəbə malik şəxsdir.
Rical ən-Nəcaşi, səhifə 260, ravi №680 (onlayn link)
Seyid əl-Xoi, Mucəm rical əl-hədis, cild 12, səhifə 212, ravi №7830 (onlayn link)
3. İbrahim ibn Haşim
Seyyid ibn Tavus onun adı çəkildiyi bir rəvayətin sənədi haqqında deyir:
ورواة الحديث ثقات بالاتفاق.
Yekdil rəyə görə, bu hədisin bütün raviləri siqə (güvənilən) şəxslərdir.
Fəlah əs-sail, səhifə 158 (onlayn link)
Seyid əl-Xoi, Mucəm rical əl-hədis, cild 1, səhifə 291, ravi №332 (onlayn link)
4. Əbdüs-Salam ibn Saleh Əbu Səlt əl-Hərəvi
Nəcaşi onun haqqında deyir:
ثقة، صحيح الحديث
O, siqə şəxsdir və rəvayətləri də səhihdir.
Rical ən-Nəcaşi, səhifə 245, ravi №643 (onlayn link)
Mucəm rical əl-hədis, cild 11, səhifə 18, ravi №6515 (onlayn link)
Göründüyü kimi, hədis tamamilə səhihdir.